آریتمی قلب

معرفی بیماری

مشکلات آریتمی قلب (heart arrhythmias) که به معنی غیر عادی بودن و بی نظمی ضربان قلب است، زمانی رخ می دهد که تکانه‌های الکتریکی در عضله قلب که باعث ایجاد ضربان قلب و هماهنگی آن می‌شوند، به درستی کار نمی کنند. این امر باعث می شود که ضربان قلب شما خیلی سریع، خیلی آهسته و یا بی‌نظم باشد.

این حالت، شبیه احساسِ نوعی لرزش و تپش در قلب است که می تواند بی خطر باشد. با این حال، برخی از آریتمی‌ها ممکن است دارای علائم ناخوشایند و نگران کننده و حتی گاهی اوقات تهدید کننده باشند.

درمان آریتمی، می تواند به کنترل سرعت و نظم ضربان قلب کمک کند.

علاوه بر این، از آنجا که مشکل آریتمی می تواند در اثر آسیب ها و مشکلات قلبی، ایجاد شود یا شدت یابد، شما می توانید خطر این عارضه را با اتخاذ نوعی از سبک زندگی که سلامت قلب را تامین می کند، کاهش دهید.

علائم و نشانه های آریتمی قلب

مشکل آریتمی قلب می تواند هیچ نوع علائمی نداشته باشد. در واقع ممکن است پیش از این که شما متوجه این مشکل شوید، پزشک طی معاینات معمول، آن را در شما تشخیص دهد.

با این حال، وجود علائم و نشانه های قابل مشاهده و محسوس نیز الزاما به این معنا نیست که مشکلی جدی شما را تهدید می کند.

علائم قابل ملاحظه می توانند شامل موارد زیر باشند:

• احساس لرزش و تپش در قفسه سینه
• تپش قلب سریع یا تاکی کاردی (tachycardia)
• ضربان قلب آهسته یا برادی کاردی (bradycardia)
• درد در قفسه سینه
• تنگی نفس
• احساس سبکی سر یا سرگیجه
• عرق کردن
• از حال رفتن (سنکوپ) یا غش کردن

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

آریتمی ها ممکن است این احساس را در شما ایجاد کنند که ضربان قلبتان کامل نیست و یا یک ضربان اضافی وجود دارد. همچنین ممکن است ضربان قلبتان تند تر یا آهسته تر از حد معمول باشد. دیگر علائم آریتمی می تواند مربوط به نقص عملکرد پمپاژ قلب باشد که در اثر تندتر یا آهسته تر بودن ضربان آن اتفاق می افتد. این علائم عبارتند از: تنگی نفس، احساس ضعف، سرگیجه، سبکی سر، از حال رفتن یا غش کردن و ناراحتی یا درد قفسه سینه.  

اگر به طور ناگهانی و زمانی که انتظار ندارید، علائم ذکر شده را تجربه کردید، لازم است که فورا به پزشک مراجعه کنید.

 فیبریلاسیون دهلیزی، نوعی آریتمی است که می تواند مرگبار باشد. این حالت زمانی اتفاق می افتد که تکانه‌های الکتریکی در قلب با سرعت و به صورت نامنظم می‌ تپند. این امر باعث می‌شود که بطن‌ها به جای پمپاژ خون به طور بی‌فایده بلرزند. بدون ضربان قلب موثر، فشار خون اُفت می‌کند و جریان خون به ارگان‌های حیاتی نخواهد رسید.

فرد مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی در عرض چند ثانیه از حال خواهد رفت و نفس و یا نبض نخواهد داشت. در این شرایط، بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:

• فورا با اوژانس تماس بگیرید.
• اگر در اطرافتان فردی نیست که در زمینه احیای قلبی ریوی (CPR) آموزش دیده باشد، می توانید فقط از CPR دستی استفاده کنید. به این معنی که کنارش زانو بزنید و کف دست خود را در مرکز قفسه سینه او قرار دهید. انگشتان را به هم قلاب کنید. بازوهایتان را صاف نگه دارید، جوری که کف یک دست تان روی دست دیگر را پوشانده باشد و انگشت های هر دو دست بین یکدیگر قفل شده باشند. انگشتان را به سمت بالا نگه دارید تا با قفسه سینه بیمار تماس نداشته باشند. روی قفسه سینه فشار وارد کنید. به سمت جلو خم شوید به طوری که شانه هایتان مستقیما بالای قفسه سینه بیمار قرار بگیرد و حدود 5 سانتی متر به سمت پایین، قفسه سینه را فشار دهید.  فشار را رها کنید، ولی دستتان را از جایش تکان ندهید و اجازه بدهید قفسه سینه به جای اولیه اش بازگردد. فشار را 30 بار با سرعت 100 فشار در دقیقه تکرار کنید. در این اقدام نیازی به تنفس مصنوعی نیست.
• اگر شما یا فردی از اطرافیانتان در زمینه احیای قلبی ریوی آموزش دیده اید، در صورت نیاز می توانید این کار را انجام دهید. به کمک CPR، می توانید جریان خون را به وسیله یک شوک الکتریکی به اندام ها بازگردانید.
•  اگر یک دستگاه دفیبریلاتور خودکار خارجی در دسترستان وجود داشته باشد، می توانید به کمک آن شوک الکتریکی را به بیمار بدهید و ضربان قلب او را بازگردانید. این دستگاه در هواپیما ها، مراکز مراقبت های پلیسی و برخی مراکز خرید یافت می شود. حتی می توانید آن را خریداری و در منزل نگهداری کنید.

برای استفاده از دستگاه شوک AED، نیازی به آموزش دیدن ندارید. این دستگاه طوری برنامه ریزی و طراحی شده است که در مواقع لازم کار خود را به درستی انجام خواهد داد.  

علت بروز آریتمی قلب

عوامل زیادی وجود دارند که می توانند موجب آریتمی شوند. این عوامل عبارتند از: 

• حمله ای قلبی که در حال رخ دادن است
• به جا ماندن بافت زخم از یک حمله قلبی که در گذشته اتفاق افتاده است
• تغییر در ساختار و ساختمان قلب از قبیل کاردیومیوپاتی
• عروق مسدود شده قلب (بیماری عروق کرونر)
• فشار خون بالا
• پرکاری تیروئید
• کم کاری تیروئید
• سیگار کشیدن
• مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
• سوء مصرف مواد
• استرس ها
• مصرف برخی از دارو‌ها و مکمل ها، از جمله دارو‌های سرماخوردگی و ضد حساسیت یا مکمل‌های غذایی
• بیماری دیابت
• بیماری آپنه خواب (قطع تنفس موقت در خواب)
• ژنتیک

ضربان قلب طبیعی و عادی چیست؟

قلب ما از چهار حفره تشکیل شده است: دوحفره در بالا که دهلیز نام دارند و دو حفره در پائین که بطن نامیده می شوند. ریتم قلب به طور معمول توسط یک ضربان ساز طبیعی (گره سینوسی) کنترل می‌شود که در دهلیز راست قرار دارد. گره سینوسی، تکانه‌های الکتریکی را تولید می‌کند.

این گره به طور خودکار امواجی را ایجاد می کند که  ضربان قلب  شروع می شود. این امواج از دهلیز ها می گذرند و باعث می شوند خون به درون بطن ها پمپ شود.

سپس، این تکانه‌ها یا امواج الکتریکی، از دهلیز ها به یک خوشه‌ از سلول‌ها به نام گره دهلیزی- بطنی (گره AV) وارد می‌شوند. در واقع این گره تنها مسیر عبور ایمپالس ها از دهلیز ها به بطن ها است.

گره یAV، سیگنال ها را قبل از رسیدن به بطن ها به تاخیر می اندازد این تاخیر اجازه می دهد که بطن ها پر شود.

زمانی که تکانه‌های الکتریکی به ماهیچه‌های بطن برسند، باعث انقباض آن‌ها شده و در نتیجه خون وارد ریه‌ها و دیگر قسمت‌های بدن می‌شود. 

در یک قلب سالم، این فرآیند معمولا به آرامی انجام می‌شود و ضربان قلب در حالت استراحت بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه می رسد.

انواع آریتمی قلب

پزشکان، آریتمی قلب را نه تنها بر اساس محلی که از آنجا نشات می گیرد (دهلیز یا بطن)، بلکه بر اساس سرعت ضربان قلب نیز دسته بندی می‌کنند:

• تاکی کاردی: یک ضربان قلب سریع است که قلب در حالت استراحت قلب، بیش از 100 ضربه در دقیقه می زند.
• برادی کاردی: یک ضربان قلب آهسته است که قلب در حالت استراحت کمتر از 60 ضربه در دقیقه می زند.

تمام تاکی کاردی یا برادی کاردی ها به این معنی نیستند که شما بیماری قلبی دارید. به عنوان مثال، در زمان ورزش، طبیعی است که ضربان قلب افزایش پیدا کند، یا در زمان خواب و استراحت، به طور عادی ضربان قلب آهسته تر می شود.
 

تاکی کاردی در دهلیز

تاکی کاردی‌های ناشی از دهانه دهلیز عبارتند از:

• فیبریلاسیون دهلیزی: فیبریلاسیون دهلیزی، یک ضربان قلب سریع است که به عدلیل سیگنال ها یا تکانه های نامنظم الکتریکی در دهلیز ایجاد می‌شود. این سیگنال‌ها منجر به انقباضات سریع، ناهماهنگ و ضعیف دهلیز می‌شوند.

فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است به صورت موقت ایجاد شود، اما در برخی موارد برای بهبود، نیاز به درمان وجود دارد.

فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است باعث بروز عوارضی مانند سکته مغزی شود.

• فلوتر دهلیزی: فلوتر دهلیزی شبیه به فیبریلاسیون دهلیزی است. ضربان قلب در فلوتر دهلیزی، نسبت به فیبریلاسیون دهلیزی، تکانه‌های الکتریکی ریتمیک‌ تر و منظم تری دارد. فلوتر دهلیزی نیز می تواند باعث بروز عوارضی مثل سکته مغزی شود.
• تاکی کاردی یا تندتپشی فوق بطنی: تندتپشی فوق بطنی اصطلاح گسترده ای شامل بسیاری از فرم‌های آریتمی است که در بالای بطن در دهلیز یا گره AV ایجاد می‌شود.
• سندرم ولف پارکینسون وایت: این سندرم نوعی تندتپشی فوق بطنی است که در آن یک مسیر الکتریکی اضافه بین دهلیز و بطن وجود دارد. این مسیر در زمان تولد ایجاد می‌شود، اما ممکن است فرد تا هنگام بزرگسالی، هیچ علامتی را مشاهده نکند. این مسیر اضافه باعث می شود، سیگنال ها بدون عبور از گره AV به بطن برسند و باعث می شود اتصال کوتاه تر شده و ضربان قلب سریعتر شود.

تاکی کاردی در بطن

• تاکی کاردی بطنی: تاکی کاردی بطنی، یک ضربان قلب سریع و منظم است که از سیگنال های الکتریکی غیر طبیعی در بطن ها نشأت می گیرد. این ضربان قلب سریع اجازه نمیدهد که بطن ها پرشده و به طور موثر منقبض شوند. تاکی کاردی بطنی می تواند یک رایط اورژانسی باشد و بدون درمان فوری ممکن است که شدت یابد و به فیبریلاسیون منجر شود.
• فیبریلاسیون بطنی: فیبریلاسیون بطنی زمانی رخ می‌دهد که تکانه‌های سریع و نامنظم الکتریکی باعث شوند که بطن‌ها به جای پمپاژ خون به طور بی فایده بلرزند. اگر این مشکل جدی، در عرض چند دقیقه از بین نرود، می تواند تهدید کننده و مرگبار باشد.
• سندرم QT طولانی: این سندرم، نوعی اختلال قلبی است که احتمال ابتلا به ضربان قلب سریع و نامنظم را افزایش می‌دهد. در برخی موارد، ریتم ضربان قلب ممکن است آنقدر ناگهانی تغییر یابد که منجر به مرگ فرد شود.

بعضی از افراد ممکن است با یک جهش ژنتیکی متولد شوند که آن‌ها را مستعد این بیماری قرار می‌ دهد. همچنین، برخی دارو‌ها نیز ممکن است باعث ایجاد این سندرم شوند. گاهی اوقات نیز نارایی های قلبی مادرزادی ممکن است باعث بروز این سندرم شود.

 برادی کاردی (ضربان آهسته قلب)

اگر چه ضربان قلب کمتر از 60 ضربه در دقیقه (در حالت استراحت)، برادی کاردی محسوب می‌شود، اما پایین بودن ضربان قلب همیشه نشان دهنده مشکل خاصی نیست. اگر به لحاظ جسمی سالم باشید، ممکن است قلب شما بتواند مقدار خون کافی را با کمتر از 60 ضربه در دقیقه پمپاژ کند.

علاوه بر این، برخی دارو‌ها که برای درمان بیماری های خاص تجویز می شوند، مثل داروهای پایین آورنده فشار خون نیز ممکن است ضربان قلب را کاهش دهند. با این حال، اگر ضربان قلب شما آهسته است و قلب به اندازه کافی خون را پمپاژ نمی‌کند، ممکن است دچار یکی از حالت های برادی کاردی از جمله موارد زیر باشید:

• سندرم سینوس بیمار: اگر گره سینوسی که مسئول تنظیم ضربان قلب شما است، تکانه‌های الکتریکی را به طور مناسب ارسال نکند، ضربان قلب ممکن است خیلی کاهش یافته و یا به طور متناوب تند و آهسته شود. سندروم سینوس بیمار، همچنین می‌تواند ناشی از وجود زخم در نزدیکی گره سینوسی باشد که باعث کاهش، اختلال یا انسداد مسیر تکانه‌های الکتریکی خواهد شد.
• بلوک انتقال: مسیر‌های الکتریکی قلب می‌توانند در گره AV مسدود شوند که در بین مسیر دهلیز و بطن قرار دارد.

 بسته به محل و نوع بلوک، ضربان بین نیمه بالا و پایین قلب ممکن است آهسته یا مسدود شوند. اگر سیگنال به طور کامل مسدود شود، برخی سلول‌ها در گره AV یا بطن‌ها می‌توانند یک ضربان قلب پایدار، هر چند کندتر را ایجاد کنند.

برخی از بلوک‌ها ممکن است هیچ نشانه یا علامتی ایجاد نکنند، و برخی دیگر ممکن است باعث بروز برادی کاردی شوند.

ضربان قلب زودرس

اگر چه این نوع ضربان قلب، گاهی این حس را به بیمار می دهد که یکی از ضربان ها جا افتاده است، اما زودرس معمولا نوعی ضربان اضافی است. اگر شما نیز گاهی اوقات این ضربه اضافی را احساس می کنید، به این معنی نیست که دچار مشکلی جدی هستید. با این وجود، این ضربه اضافی، می‌تواند به خصوص در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، نوعی آریتمی طولانی مدت ایجاد کند.

ضربان قلب زودرس معمولا در اثر استرس، ورزش شدید و یا محرک‌هایی مثل کافئین و نیکوتین ایجاد می شود.

عوامل خطر آریتمی

عواملی وجود دارند که می توانند احتمال بروز آریتمی قلب را افزایش دهند. این عوامل عبارتند از:

• بیماری عروق کرونر، دیگر مشکلات و بیماری های قلبی و سابقه جراحی های قلب: گرفتگی شریان‌های قلب، حمله قلبی، دریچه‌های غیرعادی قلب، سابقه جراحی قلب، نارسایی قلبی، کاردیومیوپاتی (بیماری ماهیچه قلب) و یا دیگر آسیب‌های قلبی، از عواملی هستند که احتمال ابتلا به هر نوع آریتمی را افزایش می‌دهند.
• فشار خون بالا: فشار خون بالا احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد. این مشکل همچنین باعث می شود که دیواره‌های بطن چپ، ضخیم و سفت شده و نحوه عبور تکانه‌های الکتریکی تغییر یابد.
• بیماری های قلبی مادرزادی: اختلالات قلبی مادرزادی نیز می‌تواند بر روی ضربان قلب تاثیر بگذارد.
• مشکلات تیروئید: کم کاری یا پر کاری غده تیروئید می‌تواند احتمال ابتلا به آریتمی را افزایش دهد.
• داروها و مکمل‌ها: برخی دارو‌های بدون نسخه مثل داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی نیز ممکن است باعث پیشرفت آریتمی شوند.
• بیماری دیابت: عدم کنترل بیماری دیابت، می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر و فشار خون بالا را افزایش دهد.
• آپنه خواب انسدادی: این اختلال یعنی قطع تنفس در خواب، می‌تواند احتمال ابتلا به برادی کاردی، فیبریلاسیون دهلیزی و دیگر آریتمی‌ها را افزایش دهد.
• عدم تعادل الکترولیت‌ها: مواد موجود در خون مانند پتاسیم، سدیم، کلسیم و منیزیم به تحریک تکانه‌های الکتریکی در قلب کمک می‌کنند. عدم تعادل این مواد می‌تواند بر روی تکانه‌های الکتریکی اثر گذاشته و باعث بروز آریتمی شوند.
• مصرف بیش از حد الکل: نوشیدن بیش از حد الکل می‌تواند بر روی تکانه‌های الکتریکی اثر گذاشته و باعث بروز فیبریلاسیون دهلیزی شود.
• مصرف کافئین یا نیکوتین: کافئین، نیکوتین و دیگر محرک‌ها می‌توانند باعث افزایش ضربان قلب شوند و ممکن است به بروز آریتمی کمک کنند. مواد مخدر مانند آمفتامین و کوکائین می‌توانند به شدت بر روی قلب اثر گذاشته و موجب بروز انواع مختلف آریتمی یا حتی مرگ ناگهانی شوند.

عوارض جانبی آریتمی های قلبی

برخی از انواع خاص آریتمی، می توانند احتمال ابتلا به دیگر بیماری‌ها را افزایش دهند که موارد زیر از آن جمله اند:

• سکته مغزی: زمانی که دچار تپش قلب هستید، خون به درستی پمپاژ نمی شود که این امر می‌تواند باعث ایجاد لخته‌های خون گردد. اگر لخته خون از قلب وارد مغز شود، ممکن است با انسداد جریان خون، باعث سکته مغزی شود.

مصرف برخی از داروها، مثل رقیق کننده‌های خون، می‌توانند احتمال ابتلا به سکته مغزی را کاهش دهند.

• نارسایی قلبی: اگر قلب به علت برادی کاردی یا تاکی کاردی، به مدت طولانی پمپاژ غیر موثر داشته باشد، نارسایی قلبی اتفاق می افتد. در این حالت کنترل میزان آریتمی ها عملکرد قلب را بهبود می بخشد.

پیشگیری از آریتمی قلب

برای پیشگیری از ابتلا به آریتمی های قلبی، داشتن یک شیوه زندگی سالم و مناسب برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بسیار مهم است.

• داشتن یک رژیم غذایی مناسب برای سلامت قلب
• افزایش فعالیت بدنی
• ترک سیگار
• حفظ تناسب اندام و وزن نرمال
• کاهش مصرف کافئین و الکل
• کاهش استرس ها
• استفاده از برخی از داروهای بدون نسخه با احتیاط بیشتر، چرا که این داروها ممکن است حاوی محرک‌هایی باشند که ضربان قلب را شدت می بخشند.

تشخیص آریتمی قلب

برای تشخیص آریتمی قلب، پزشک علائم و سابقه پزشکی بیمار را بررسی می کند و معاینات فیزیکی لازم را انجام می دهد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشاتی برای بررسی بیماری‌های قلبی یا تیروئید و یا تست هایی برای کنترل وضعیت قلب نیز انجام دهد که موارد زیر از آن جمله اند:

• تست الکتروکاردیوگرام یا نوار قلب (ECG): در این آزمایش، برای تشخیص فعالیت الکتریکی قلب، سنسور یا الکترود‌هایی را به قفسه سینه و گاهی به دست و پا متصل کرده و به این وسیله، زمان و طول مدت هر مرحله الکتریکی در ضربان قلب را اندازه گیری می‌کنند.
   
• هولتر مانیتورینگ: هولتر مانیتور، یک دستگاه قابل حمل است که به مدت یک روز یا بیشتر برای ثبت فعالیت قلب بیمار، به او متصل می گردد.
• مانیتور رویداد:  برای آریتمی‌های ناپیوسته، این دستگاه قابل حمل را به بدن بیمار وصل می کنند و زمانی که بیمار علائمی را مشاهده می کند، دکمه دستگاه را فشار می‌دهد. با این کار پزشک می‌تواند ریتم قلب بیمار را در زمان بروز علائم بررسی کند.
• اکوکاردیوگرام: در این نوع تست غیر تهاجمی، یک دستگاه مبدل بر روی قفسه سینه بیمار قرار می‌گیرد و با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از اندازه، ساختار و حرکت قلب تهیه می گردد.
• دستگاه قابل کاشت ثبت کننده لوپ: این دستگاه ریتم‌های غیر طبیعی قلب را تشخیص می‌دهد و زیر پوست در ناحیه قفسه سینه قرار می‌گیرد.

چنانچه پزشک طی این آزمایشات، متوجه هیچ نوع آریتمی نشود، با کمک آزمایش های دیگر از جمله موارد زیر، می تواند وضعیت آریتمی را تحریک کند:  

• تست ورزش: برخی از آریتمی‌ها با ورزش تحریک می‌شوند. در این آزمایش، پزشک از شما می خواهد که بر روی یک تردمیل بدوید و در این حالت، فعالیت قلب را تحت نظر قرار می دهد. اگر پزشک تشخیص دهد که بیماری عروق کرونر ممکن است باعث ایجاد آریتمی ده باشد و شما برای ورزش کردن و فعالیت بدنی شدید مشکل دارید، ممکن است از دارویی استفاده کند که همانند ورزش قلب شما را تحریک می کند.
• تست تیلت: اگر بیمار تجربه غش کردن و از هوش رفتن داشته باشد، پزشک ممکن است این آزمایش را توصیه کند. در این حالت، بیمار بر روی یک تخت دراز کشیده و ضربان قلب و فشار خون او کنترل خواهد شد. سپس، پزشک تخت را بالا می آورد، به صورتی که انگار بیمار ایستاده است. در این حالت، پزشک واکنش قلب و سیستم عصبی بیمار را نسبت به تغییر زاویه بررسی خواهد کرد.
• تست الکتروفیزیولوژیک: در این آزمایش، پزشک لوله‌های نازک و انعطاف پذیری را از طریق رگ‌های خونی به نقاط مختلفی در قلب متصل می‌کند. در این وضعیت، الکترود‌ها می‌توانند تکانه‌های الکتریکی قلب را نشان دهند.

درمان آریتمی قلب

اگر شما نیز دچار آریتمی هستید، ممکن است به درمان نیاز داشته باشید و یا بی نیاز از درمان این عارضه باشید. درمان آریتمی، معمولا زمانی صورت می‌گیرد که این مشکل باعث بروز علائم شدیدی شود و یا احتمال عوارض آریتمی افزایش یابد.

درمان ضربان قلب آهسته

اگر برادی کاردی (bradycardias) یا کندتپشی قلب، علت قابل درمانی نداشته باشد، پزشک اغلب از یک ضربان ساز برای درمان استفاده می‌کند. زیرا هیچ داروی قابل اطمینانی برای افزایش ضربان قلب وجود ندارد.

ضربان ساز، یک دستگاه بسیار کوچک است که آن را معمولا در نزدیکی ترقوه قرار می‌دهند. یک یا چند سیم الکترود از طریق رگ‌های خونی به داخل قلب وصل می‌شوند. اگر ضربان قلب شما خیلی آهسته و یا متوقف شود، این دستگاه، با ارسال تکانه‌های الکتریکی موجب تحریک ضربان قلب خواهد شد.

درمان ضربان قلب سریع

برای درمان تاکی کاردی یا تندتپشی قلب، روش‌های زیر مورد استفاده قرار می گیرند:

• مانور وگال (Vagal maneuvers): برای متوقف کردن آریتمی قلبی که از نیمه پایین قلب شروع شده باشد، می‌توانید از تکنیک های زیر استفاده کنید: حبس کردن نفس و انقباض، فرو بردن صورت در آب یخ و یا سرفه. این ترفند‌ها بر روی سیستم عصبی که کنترل ضربان قلب را به عهده دارد، تاثیر گذاشته و باعث کاهش ضربان قلب می‌شوند. با این حال، مانور وگال برای تمام انواع آریتمی اثربخش نیست.
• داروها: برای بسیاری از انواع تاکی کاردی، می‌توان از دارو برای کنترل ضربان قلب یا بازگرداندن آن به ریتم طبیعی استفاده کرد. توجه داشته باشید که دارو‌های ضد آریتمی را دقیقا مطابق با دستور پزشک مصرف کنید تا عوارض آن‌ها به حداقل برسد. اگر مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی هستید، پزشک ممکن است از دارو‌های رقیق کننده خون برای پیشگیری از تشکیل لخته خون استفاده کند.
• کاردیو ورژن (Cardioversion): اگر به نوع خاصی از آریتمی مانند فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا باشید، پزشک ممکن است از روش کاردیوورژن استفاده کند.

در این روش، پزشک از طریق سینه، به قلب شوک وارد کرده که می‌تواند بر روی تکانه‌های الکتریکی تاثیر گذاشته و ریتم قلب را به حالت طبیعی برگرداند.

• کاتتر ابلیشن: در این روش، پزشک یک یا چند کاتتر را از طریق رگ‌های خونی وارد قلب می‌کند. الکترود‌های موجود در کاتتر با استفاده از گرما، سرما یا بسامد رادیویی، ناحیه کوچکی از بافت قلب که موجب ایجاد یک مسیر غیرطبیعی الکتریکی در قلب شده است را از میان برمی دارد.
   

دستگاه‌های ایمپلنت

برای درمان آریتمی قلب، همچنین ممکن است از دستگاه‌های ایمپلنت استفاده شود.

• دستگاه ضربان ساز (Pacemaker): دستگاه ضربان ساز یا تنظیم کننده ضربان قلب، به کنترل ریتم‌های غیر طبیعی قلب کمک می‌کند. این دستگاه از طریق جراحی، در زیر پوست و در نزدیکی ترقوه قرار می‌گیرد. اگر دستگاه، ضربان غیرعادی را تشخیص دهد، با ارسال تکانه‌های الکتریکی موجب تحریک ضربان قلب خواهد شد.
   
• دفیبریلاتور‌های قلبی کاشتنی (ICD): اگر احتمال ابتلا به فیبریلاسیون بطنی یا ایست قلبی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است این دستگاه را توصیه کند. این دستگاه همانند دستگاه ضربان ساز در زیر پوست و در نزدیکی ترقوه قرار می‌ گیرد. دستگاه ICD به طور مداوم ریتم قلب را کنترل می کند. این دستگاه مانع از بروز ریتم غیر طبیعی قلب نخواهد شد، اما در صورت بروز چنین حالتی، آن را از بین می برد.

درمان از طریق جراحی

در برخی موارد، ممکن است برای درمان آریتمی، از جراحی قلب استفاد شود.

• روش ماز (Maze procedure): در این روش، جراح، برش های جراحی را در بافت بالای قلب ایجاد می‌کند تا یک الگوی زخم بافت ایجاد شود. از آنجا که زخم بافت نمی‌تواند رابط الکتریسیته باشد، با ایمپالس های الکتریکی سرگردان که منجر به ایجاد انواع آریتمی می‌شوند، تداخل پیدا می کند. این روش معمولا برای کسانی استفاده می‌شود که انواع دیگر روش های درمانی پاسخ نداده اند.
• جراحی بای پس عروق کرونر: اگر بیمار علاوه بر آریتمی قلبی به بیماری عروق کرونر نیز مبتلا باشد، پزشک ممکن است جراحی بای پس عروق کرونر را انجام دهد. این روش به بهبود جریان خون در قلب کمک می‌کند.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

پزشک شما ممکن است توصیه کند که علاوه بر درمان‌های دیگر، بهتر است شیوه زندگی تان را نیز تغییر دهید. این تغییرات می تواند شامل موارد زیر باشد:

• غذا‌های سالم مصرف کنید: غذا‌های کم نمک مصرف کنید. میوه، سبزیجات و غلات را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
• به طور منظم ورزش کنید و فعالیت های بدنی خود را افزایش دهید.
• سیگار را ترک کنید: اگر به تنهایی نمی توانید سیگار را ترک کنید، برای این کار از پزشک خود کمک بگیرید.
• وزن خود را در حالت نرمال نگه دارید: اضافه وزن می‌تواند احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش دهد.
• کنترل فشار خون و سطح کلسترول
• پرهیز از مصرف زیاد الکل
• هر چند مدت یکبار به طور منظم برای معاینات و چکاپ قلبی به پزشک مراجعه کنید و تحت نظارت قرار گیرید.

درمان های جایگزین

از برخی درمان‌های مکمل و جایگزین می‌توان برای کاهش استرس استفاده کرد. موارد زیر از این جمله اند:

• تمرینات یوگا
• مدیتیشن
• تکنیک‌های ریلکسیشن و آرام سازی ذهن

همچنین برخی مطالعات نشان داده اند که طب سوزنی نیز و درمان های مکمل از این قبیل نیز می توانند به کاهش ضربان قلب نامنظم در برخی آریتمی‌ها کمک کنند، اما در این زمینه هنوز نیاز به تحقیقات و مطالعات بیشتر وجود دارد.

مرجع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-arrhythmia/symptoms-causes/syc-20350668