صافی کف پا و روش های درمان آن

صافی کف پا چیست؟

زمانی کف پای شما صاف است که قوس داخلی کف پا زمین را لمس کند صافی کف پا یک بیماری شایع و معمولا بدون درد می باشد این بیماری معمولا در دوران کودکی ایجاد می شود، در غیر اینصورت عواملی از جمله آسیب به تاندون ها و استخوان های کف پا، در بزرگسالی ممکن است باعث صافی کف پا شود صافی کف پا گاهی به دلیل تغییر در آناتومی و مکانیسم پا، باعث مشکلاتی در مچ پا یا زانو ها می شود

برای گرفتن وقت مشاوره برای درمان صافی کف پا کلیک کنید

همانطور که در شکل مقابل دیده می شود صافی کف پا باعث تغییر در مکانیسم مچ پا می شود اگر از پشت به مچ پای فردی که صافی کف پا دارد دقت کنیم، بنظر می رسد که مچ به سمت خارج چرخش دارد

علائم صافی کف پا

اکثر مردم هیچ علائم یا نشانه ای مرتبط با صافی کف پا ندارند، اما در برخی موارد ممکن است علائم زیر برای بیمار به وجود بیاید:

• درد مچ پا قسمت داخلی که گاهی با تورم نیز همراه است
• درد پا به‌طورکلی
• درد قوس کف پا
• درد عضله ساق پا
• درد زانو
• درد مفصل ران
• درد پشت و کمر
• درد قسمت پایین پا
• افراد دارای کف پای صاف از احساس خشکی یک یا هر دو پا رنج می‌برند
• کف یک یا هر دو پا ممکن است هنگام قرار گرفتن روی زمین کاملاً صاف باشد یا قوس اندکی داشته باشد
• کفش‌ها به شیوه متفاوتی ساییده می‌شوند

عوارض صافی کف پا

گاهی صافی کف پا بر تعادل بدن و شیوه ایستادن، راه رفتن یا دویدن فرد اثر می‌گذارد و احتمال بروز درد در مفصل ران، زانو یا مچ پا را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد گاهی افراد مبتلا به دیگر مشکلات پا به طور همزمان از کف پای صاف نیز رنج می‌برند و گاهی صافی کف پا باعث تشدید مشکلات دیگری مانند موارد زیر می‌شود:

پادکست صافی کف پا و روش های درمان آن

• التهاب تاندون آشیل
• آرتروز مچ‌ پا
• پینه شست پا بونیون
• انحراف شست پا هالوکس والگوس
• انگشت پای چکشی مالت فینگر
• درد و التهاب رباط‌ها یا لیگامان‌های کف پا
• التهاب تاندون درشت نی خلفی Tibialis posterior
• درد جلوی ساق پا

علت ایجاد صافی کف پا

صافی کف پا در تمام نوزادان و کودکان نو پا وجود دارد چون هنوز قوس در کف پای آنها شکل نگرفته است به مرور زمان و با رشد کودکان قوس کف پا ایجاد می شود اما در برخی از موارد این قوس شکل نمی گیرد و صافی کف پا را ایجاد می کند برخی از کودکان کف پای صاف انعطاف پذیر flexible flat foot دارند یعنی هنگامی که با سر پنجه می نشینند یا روی نوک پای خود ایستادند قوس کف پا ایجاد می شود هنگامی که در حالت عادی ایستاده اند قوس کف پای آنها از بین می رود در اغلب موارد صافی کف پا در کودکان از نوع انعطاف پذیر است این نوع عارضه معمولا مشکل خاصی ایجاد نمی کند بعضی مواقع صافی کف پا قابل انعطاف نیست به این معنا که نه در حالت ایستادن عادی و نه درحالت ایستادن روی پنجه پا ، قوس کف پا وجود ندارد به این نوع از بیماری صافی کف پای غیر قابل انعطاف یا ریجید Rigid flat foot می گویند این نوع صافی کف پا نیاز به توجه بیشتر و درمان دارد اغلب کوتاهی تاندون آشیل هم در انواع غیر قابل انعطاف وجود دارد در این مواقع پزشک معالج بررسی دقیق تری نسبت به وضعیت صافی کف پا دارد بعضی از علل رایج صافی کف پای ریجید عبارت‌اند از:

عمودی بودن مادرزادی استخوان تالوس قاپ پا congenital Vertical talus :

در این عارضه هیچ قوسی در کف پا وجود ندارد، چون استخوان تالوس بجای حالت افقی در وضعیت عمودی قرار گرفته است در بعضی موارد به‌جای قوس طبیعی قوسی معکوس کف پای گهواره‌ای وجود دارد عمودی بودن مادرزادی استخوان تالوس قاپ عارضه‌ای نادر است که همان‌گونه که از نام آن برمی‌آید از همان بدو تولد وجود دارد این عارضه غالباً مرتبط با اختلال‌های ژنتیکی مانند سندرم "داون" یا دیگر اختلال‌های مادرزادی است

اتصال غیر طبیعی چند استخوان مچ پا به یکدیگر( تارسال کوالیشن):

در این عارضه ارثی، دو یا چند استخوان به‌گونه‌ای به یکدیگر متصل می‌گردند که انعطاف‌پذیری پا مختل می‌شود و قوس طبیعی از بین می‌رود این عارضه نادر غالباً بر چند نسل یک خانواده اثر می‌گذارد همچنین قوس کف پا ممکن است در طولانی مدت در سالخوردگی کم شده و صاف شود عامل این صافی ساییدگی و پارگی تاندون های داخلی مچ پا می باشد که نگهدارنده قوس کف پا هستند

چه زمانی باید برای صافی کف پا به پزشک مراجعه کنیم؟

صافی کف پا نباید درد داشته باشد در صورت وجود درد لازم است به پزشک مراجعه کنید معمولا اکثر افراد مراجعه کننده به پزشک برای معاینه این بیماری، مادرانی هستند که نگران صافی کف پای کودک خود می باشند همچنین صافی کف پا برای جوان های سرباز نیز مورد توجه قرار می گیرد چرا که احتمال داشتن معافیت سربازی را برای آنها به همراه دارد در صورت مواجهه با هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:

• پاهای شما دردناک است، حتی هنگامی‌که کفش‌ طبی پوشیده‌اید
• کفش‌های شما بسیار سریع فرسوده می‌شوند
• به نظر می‌رسد که قوس کف پا به مرور کمتر می شود‌
• پاهای شما ضعیف، بی‌حس و یا سفت هستند

همچنین لازم است بدانید برای صافی نوع انعطاف پذیر flexible درمان لازم نیست

عوامل خطرساز در افرادی که به صافی کف پا مبتلا هستند

عواملی که می توانند احتمال ابتلا به صافی کف پا را افزایش دهند عبارتند از:  

• چاقی
• بارداری
• صدمه به پا یا مچ پا
• اختلال عملکرد یا پارگی تاندون آشیل
• ارتریت روماتوئید روماتیسم
• سالخوردگی
• دیابت

سوالاتی که پزشک هنگام معاینه صافی کف پا ازش ما می پرسد

اگر در پای خود میزان قابل توجهی درد احساس می کنید به متخصص ارتوپدی و یا متخصص طب ورزشی مراجعه کنید آنچه شما می توانید انجام دهید:

هنگام مراجعه به پزشک کفش های روزمره خود را بپوشید تا پزشک با مشاهده الگوی پوشش کفش شما، بررسی را انجام دهد قبل از مراجعه بهتر است پاسخ این سوالات را بدانید:

• اولین بار چه موقع مشکل در پای خود احساس کردید؟
• آیا بیماری دیگری دارید؟
• آیا پدر، مادر یا خواهر، برادر شما صافی کف پا دارند؟
• آیا تا به حال پا یا مچ پای شما صدمه دیده است؟
• چه دارو ها و مکمل هایی به طور منظم مصرف می کنید؟

و همچنین انتظار می رود که پزشک این چنین سوالاتی را از شما بپرسد:

• درد دقیقا در کدام ناحیه است؟
• درد شما چگونه است؟ گرفتگی، سوزش
• در حرکت و یا موقعیت خاصی دچار کاهش یا افزایش درد می شوید؟
• آیا نوع کفشی که می پوشید در درد شما تاثیر دارد؟
• آیا می توانید یک پا بر روی نوک پنجه بایستید؟
• درد چه تاثیری بر زندگی شما گذاشته است؟

معاینه، آزمایش و تشخیص صافی کف پا

پزشک نحوه قدم برداشتن شما را از جلو و از عقب مشاهده می کند و از شما می خواهد روی پنجه خود بایستید همچنین نوع کفشی که همیشه می پوشید مورد توجه او می باشد تصویربرداری رادیولژی اگر درد زیادی در پای خود احساس کنید، ممکن است پزشک انواع بررسی های تصویربرداری را درخواست کند:

• اشعه ایکس

   رادیوگرافی ساده برای تصویر برداری از استخوان ها و مفاصل پا برای تشخیص بدشکلی ها و چسبندگی های نامناسب استخوان ها و مفاصل

• سی تی اسکن

  در این روش، اشعه ایکس از زوایای مختلفی می تابد و جزئیات بیشتری را نسبت به تصویر اشعه ایکس معمولی فراهم می کند

برای گرفت وقت مشاوره ی آنلاین صافی کف پا کلیک کنید

• سونوگرافی

  اگر پزشک مشکوک به آسیب تاندون باشد، ممکن است این روش تصویربرداری را از شما بخواهد در سونوگرافی از امواج صوتی مافوق صوت ultrasound برای تهیه تصاویر دقیق از بافت نرم در داخل بدن استفاده می شود

• ام آر آی

   این روش تصویربرداری با استفاده از امواج الکترومغناتیس، جزئیات خوبی را هم زمان از بافت نرم و بافت سخت ارائه می دهد

درمان و داروها برای صافی کف پا

اگر صافی کف پا از نوع flexible بوده و باعث درد نشود هیچ درمانی برای آن لازم نیست در صورت وجود درد ممکن است پزشک به شما توصیه کند:

استفاده از کفی های طبی نگهدارنده قوس پا

استفاده از این کفی ها در داخل کفش می تواند به کاهش درد کمک کند استفاده از تولیدات طراحی شده برای نگهداری قوس پا معمولا درمان نیست اما اغلب به کاهش علائم کمک می کند برای تهیه بهترین کفی طبی برای هر فرد می توان از اسکنر پا foot sanner استفاده کرد

تمرینات کششی

کوتاه یا سفت بودن تاندون آشیل در برخی افراد معمولا در اشخاص دارای صافی کف پای ریجید باعث درد می شود و انجام تمرینات کششی، برای کشش این تاندون مناسب است

کفش طبی مناسب

 یک کفش طبی با ساختاری مناسب می تواند راحت تر از سایر کفش ها و صندل ها به بیمار کمک کند

درمان فیزیکی

 صافی کف پا ممکن است بر اثر صدمات مداوم در بعضی از دوندگان به وجود بیاید در اینصورت فیزیوتراپیست با بررسی نحوه دویدن و آسیب وارده تکنیکی را برای بهبود وی در نظر می گیرد

جراحی

جراحی معمولا صرفا برای اصلاح صافی کف پا انجام نمی شود، شما وقتی نیاز به جراحی پیدا می کنید که این بیماری عارضه دار شود معمولا اغلب جراحی هایی که انجام می شود مربوط به صافی کف پا ریجید می باشد

راه حل های خانگی

اگر صافی کف پا درد خفیفی را برای شما به وجود آورده است، می توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

استراحت

 اجتناب از فعالیت هایی که باعث تشدید علائم می شوند جایگزین کردن فعالیت های سبک تری مانند پیاده روی، دوچرخه سواری یا شنا به جای پریدن و دویدن

استفاده از کفی طبی نگهدارنده قوس پا

اغلب استفاده از این نوع کفی ها راحتی را افزایش دهد

دارو ها

استفاده از مسکن می تواند به کاهش درد کمک کند

کاهش وزن

کم کردن وزن می تواند میزان فشار روی پا را کاهش دهد

تمرینات پیشنهادی برای صافی کف پا

1. حوله را روی کف زمین پهن کنید سپس حوله را فقط با کمک انگشتان پا به سمت خود جمع کنید میزان مقاومت را می‌توان با قرار دادن وزنه‌ای روی انتهای حوله افزایش داد این تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید این تمرین یکی از ورزش های اصلاحی صافی کف پا می باشد

2.  مطابق شکل با استفاده از یک حوله کف پا را به سمت خود بکشید به مدت ۳۰ ثانیه نگه دارید این تمرین را ۳ بار در روز هر بار ۳ مرتبه تکرار کنید

3.  کف پای خود را روی زمین قرار داده و تمام انگشتان پا را به سمت بالا ببرید، سپس انگشت شست را آهسته به زمین بزنید و چهار انگشت دیگر را در هوا نگه دارید بعد از آن چند بار آهسته با چهار انگشت به زمین ضربه بزنید و این بار انگشت شست را در هوا نگه دارید در ابتدا ۴ تا ۱۵ ثانیه ضربه بزنید این تمرین را روزی ۳ بار تکرار کنید

4. میله ای را زیر پای خود قرار داده و آن را بغلتانیداین تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

5. شی کوچکی را مانند خودکار با انگشتان پا بلند کنید، چند ثانیه نگه داشته و سپس آن را به دستتان خود منتقل کنید این تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

6. روی لبه خارجی پا راه برویداین تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

7. پاهای خود را خم و راست کنیداین تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

8. مطابق شکل با یک توپ بازی کرده و آن را به دستان خودمنتقل کنیداین تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

9. در حالی که پاشنه را به داخل می دهید روی پنجه راه برویداین تمرین را ۴ تا ۱۵ ثانیه روزی ۳ بار تکرار کنید

10. روبروی دیوار بایستید، یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار دهید و پای عقب را ثابت نگه دارید آنقدر رو به جلو فشار بیاورید تا در عضله ساق پا احساس کشش کنید، اما در این کار آنقدر زیاده‌روی نکنید تا باعث بروز درد بشوید این حالت را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید این حرکت را سه بار برای هر پا انجام دهید، این حرکت اصلاحی صافی کف پا را با مشورت متخصص طب فیزیکی انجام دهید

11. رو به‌ روی دیوار بایستید و یک پا را جلوتر از پای دیگر بگذارید زانوی عقب را به تدریج خم کنید تا جایی که در تاندون آشیل احساس کشش کنید، اما آنقدر زیاده‌روی نکنید تا باعث بروز درد شوید این حالت را ۳ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید این حرکت را ۳ بار در روز هر بار ۳ مرتبه برای هر پا انجام دهید

از متخصصین ارتوپدی سایت سلامتی 24 برای درمان صافی کف پا وقت بگیرید