برای پیشگیری از سرطان چه باید کرد؟

ترک سیگار

هر پُکِ سیگار حاوی 250 ماده شیمیایی مضر است که نزدیک به هفتاد مورد از آنها سرطان زا می باشند. نه فقط سرطان ریه، بلکه سیگار کشیدن با 12 نوع سرطان دیگر از جمله سرطان های معده، مثانه، کلیه، دهان و گلو نیز در ارتباط است. بنابراین به نفع شما است که هرچه زودتر سیگار را کنار بگذارید. اگر قادر به ترک سیگار نیستید، برای این اقدام از یک پزشک کمک بگیرید. 

از خوردن کلم بروکلی غافل نشوید

میوه ها و سبزیجات به خصوص انواع کلم های بروکلی، بروکسل، کالی و دیگر سبزیجات چلیپایی سرشار از مواد ضد سرطانی هستند، چرا که مواد مغذی و فیبر بسیار زیادی دارند. این سبزیجات ازآسیب های دی اِن اِی (DNA) که می توانند باعث سرطانی شدن سلول ها شوند، پیشگیری می کنند. همچنین مطالعات نشان می دهد که  انواع توت های رنگی مثل شاتوت، تمشک، بلوبری، توت فرنگی و غیره نیز حاوی مواد شیمیایی ضد سرطانی هستند که باعث دفع آسیب از سلول ها می شود.

وزن خود را کاهش دهید

افزایش اندازه دور کمر و چربی های شکمی می تواند با افزایش شانس سرطان به خصوص سرطان های سینه، روده بزرگ (سرطان کولون)، رحِم، پانکراس (لوزالمعده)، مِری و کسیه صفرا در ارتباط باشد. به گفته دانشمندان، یکی از دلایل این امر این است که سلول های چربی موادی آزاد می کنند که محرک رشد سلول های سرطانی هستند.

مصرف الکل را کمتر کنید

با مصرف الکل، شانس ابتلا به سرطان نیز بالا می رود. مصرف الکل با سرطان های دهان، پستان، کبد، مری و دیگر سرطان ها در ارتباط است. به یاد داشته باشید که هرچه بیشتر به مصرف الکل رو بیاورید، شانس خود را برای ابتلا به سرطان افزایش می دهید.

مصرف سوسیس و کالباس را کمتر کنید

قبل از اینکه سوسیس ها را در ماهی تابه بیندازید، کمی بیشتر فکر کنید! مطالعات نشان می دهند که فراورده های گوشتی فراوری شده مثل سوسیس و کالباس حاوی مواد شیمیایی از جمله نیتریت و نیترات های مرتبط با سرطان هستند. همچنین مصرف زیاد گوشت قرمز مثل استیک و همبرگر نیز خطر ابتلا به سرطان کلورکتال را به همراه دارد.  در عوض سعی کنید گوشت های سفید مثل مرغ و ماهی را جایگزین این موارد کنید.

ورزش را فراموش نکنید

آیا معمولا بی تحرک هستید و زیاد یک جا می نشینید؟ بهتر است به دلیل پیشگیری از سرطان هم که شده، به ورزش کردن فکر کنید. ورزش، با چاقی مبارزه می کند و باعث کاهش سطح هورمون هایی مثل استروژن و انسولین در بدن می شود که به نوعی با سرطان در ارتباط اند. انجام تمرینات هوازی یا فعالیت های دیگری که ضربان قلب شما بالا می برد، در بیشتر روزهای هفته  و به مدت 30 دقیقه در روز، احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می دهد.

از کرم های ضد آفتاب استفاده کنید

ممکن است قرارگیری در معرض آفتاب به مدت طولانی، در ظاهر درخشندگی خاصی به پوست شما بدهد و رنگ پوستتان را جذاب تر و مطلوب تر سازد، اما اشعه یو وی (UV) خورشید می تواند به سلول های زیر سطح پوست آسیب رسانده و در نهایت منجر به سرطان پوست گردد.

از آنجا که تنها 15 دقیقه زمان نیز کافی است تا آفتاب بتواند پوست شما را سوزانده و باعث تغییر رنگ آن شود، بنابراین بهتر است که قبل از خروج از منزل، حتما با استفاده از کرم ضد آفتاب پوششی حفاظتی برای پوست خود ایجاد کنید. بهتر است کرم های ضد آفتابی را انتخاب کنید که دارای اس پی اف (SPF) 30 یا بالاتر از آن هستند و هر بار که صورتتان را می شویید، به استخر می روید یا عرق می کنید، آن را تجدید نمایید. همچنین بهتر است زمان هایی که زیر نور مستقیم خورشید هستید از کلاه های لبه دار و عینک های آفتابی استفاده کنید.

پرهیز از روابط جنسی محافظت نشده

روابط جنسی پر خطر و محافظت نشده، نه تنها می تواند باعث ابتلای شما به انواع بیماری های مقاربتی (STDs) گردد، بلکه گاهی اوقات احتمال ابتلا به سرطان را نیز افزایش می دهند.

حدود 70 درصد از سرطان های دهانه رحم، با ویروس پاپیلومای انسانی (ویروس اچ پی وی) نوع 16 و 18 آغاز می شوند. برخی از انواع هپاتیت نیز می توانند باعث ایجاد سرطان کبد شوند. برای در امان ماندن از این بیماری ها، توصیه می شود که هنگام رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.

انجام واکسیناسیون

وقتی از واکسن زدن صحبت می کنیم، منظورمان چیزی بیش از واکسن های معمول مثل واکسن آنفولانزا است. برخی از واکسن ها از سرطان نیز پیشگیری می کنند؛ مثلا واکسن های ویروس اچ پی وی، از سرطان دهانه رحم، واژن و مقعد جلوگیری می کنند. زمان تزریق این واکسن بین سنین 9 تا 26 سالگی است.

همچنین واکسن های هپاتیت B نیز از ابتلا به ویروسی که باعث سرطان کبد می شود، پیشگیری می کنند. این واکسن ها جزو برنامه واکسیناسیون دوران خردسالی هستند.

از برخورد با مواد شیمیایی سمی اجتناب کنید

مواد شیمیایی سرطان زا که مواد کارسینوژن (carcinogens) خوانده می شوند، به دی اِن اِی سلول های شما آسیب می رسانند و در صورت تماس با این مواد، خوردن یا استنشاق آنها، شانس شما برای ابتلا به سرطان ها افزایش می یابد.

آزبست (Asbestos)، رادون (radon) و بنزن (benzene)، جزو موادی هستند که معمولا افراد در منزل یا در محل کار با آنها تماس دارند. همچنین مواد شیمیایی که در علف کُش ها، پلاستیک ها و برخی از محصولات خانگی به کار می رود نیز ممکن است خطرناک باشند. البته نمی توانید از قرارگیری در معرض تمام مواد شیمیایی مضر پرهیز کنید، اما بهتر است آنها را بشناسید تا بتوانید برای بعضی از محصولاتی که این مواد در آنها به کار رفته است، جایگزین های دیگری پیدا کنید.   

از سابقه بیماری های ارثی و ژنتیکی خود مطلع باشید

واقعیت این است که شما از پدر و مادر خود خیلی بیش از رنگ چشم یا رنگ پوست آنها را به ارث برده اید و متاسفانه آنها شانس ابتلا به برخی از بیماری ها از جمله سرطان را نیز با انتقال ژن هایشان به شما بخشیده اند.

 برخی از ژن هایی که از والدین به فرزندان انتقال می یابند، معیوب هستند. ممکن است دی اِن اِی آسیب دیده، آنطور که باید ترمیم نشود و در این صورت شانس رشد سلول های سرطانی افزایش می یابد. می توانید از بیماری هایی که به صورت بالقوه مستعد ابتلا به آنها هستید، آگاهی کسب کنید و در صورت لزوم و با صلاحدید پزشک تست ژنتیک نیز انجام دهید تا بتوانید به موقع از بروز سرطان پیشگیری کنید.

آزمایشات غربالگری لازم را انجام دهید

برخی آزمایشات غربالگری می توانند سرطان ها را حتی پیش از شروع آنها تشخیص دهند. به کمک آزمایش کولونوسکوپی پزشکان غالبا می توان وجود پولیپ  ها را پیش از سرطانی شدن آنها در روده بزرگ (کولون) و رکتوم، تشخیص دهند.

 آزمایش پاپ اسمیر نیز می تواند سلول های سرطانی و پیش سرطانی را در دهانه رحم زنان شناسایی کند. همچنین به کمک مامو گرافی یا سیتی اسکن های دوز پایین (LDCT) می توان سرطان پستان و یا ریه را در مراحل اولیه تشخیص داد. از پزشک خود بپرسید از چه سنی باید این آزمایشات را انجام دهید و چه مدت یک بار لازم است که آنها را تکرار نمایید.

در صورت نیاز، دارو مصرف کنید

مصرف برخی از داروها، احتمال ابتلا به بعضی سرطان ها را کاهش می دهند. داروی تاموکسیفن (Tamoxifen) با نام های تجاری نولوادکس (Nolvadex) و سولتاموکس (Soltamox) و داروی رالوکسیفن (raloxifene) با نام تجاری اویستا (Evista) می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد، اما در عین حال ممکن است که عوارض جانبی جدی هم  داشته باشد. همچنین با مصرف قرص آسپرین می توانید در برابر سرطان های کلورکتال و پروستات از خود محافظت کنید. اما سعی کنید از مکمل هایی که گفته می شود از سرطان پیشگیری می کنند دوری کنید، چرا که بعضی از آنها هنوز مورد تایید قرار نگرفته اند و برخی نیز دارای عوارض جانبی جدی می باشند.

مراقب درمان های هورمونی باشید

با وجود این که هورمون درمانی می تواند یائسگی را به تاخیر اندازد و علائم آن مثل گُرگرفتگی و احساس خستگی را برطرف کند و از استخوان های شما نیز محافظت می کند، اما در عین حال ممکن است احتمال بروز سرطان پستان را افزایش دهد و یا تشخیص سرطان را دشوار سازد. بنابراین پیش از شروع هورمون درمانی در مورد خطرات آن با پزشک خود مشورت کنید.

مرجع

https://www.webmd.com/cancer/ss/slideshow-ways-to-prevent-cancer?ecd=wnl_men_030817&ctr=wnl-men-030817_nsl-ld-stry_1&mb=uIH8KU3duqpX95gBCmansSpiMzVEF17PNKyGtFBhdlc%3d