تب
تب (از فارسی میانه: تپ) از علائم بیماری بوده و حالتی است که در آن دمای بدن جانوران خونگرم از مقدار طبیعی آن بیشتر شده و نقطه ثبت دمایی در مغز (set-point) جابجا میشود. تب نشانهٔ مبارزهٔ بدن در برابر عوامل بیماریزا است و گاهی نیز پاسخ دمایی دستگاه ایمنی بدن نسبت به عفونتهای داخلی تلقی میشود. در واقع در گرمای حاصل از تب بسیاری از میکروبها توانایی رشد ندارند. البته بحث و جدلهای زیادی در مورد بیفایده بودن تب در جریان است.در انسان که میانگین دمای طبیعی بدن ۳۷°C است، دمای برابر یا بیشتر از ۳۸°C (در حالت استراحت) تب بهشمار میآید. تب بیش از ۴۰°C تهدید بزرگی برای جان انسان محسوب میشود، چرا که عملکرد آنزیمها و سایر پروتئینهای بدن را دچار اختلال میکند. به تب ۳۷٫۵°C تا ۳۷٫۹°C تب خفیف گفته میشود. ذکر گردید که تب باعث اختلال در فعالیت آنزیمهای بدن میشود، تب بالا با از بین بردن این آنزیمها، در واکنشهای زیستی بدن اختلال ایجاد میکند. تشنج از نتایج تب بالاست. تب ۴۰ درجه و بیشتر، به ویژه در کودکان، نیازمند توجه و درمان سریع است. هنگامی که دمای بدن شخص به ۴۴٫۴ تا ۴۵٫۵ برسد، مرگ او حتمی است.علت تب و مکانیسم پاسخ التهابی:دمای بدن توسط هیپوتالاموس تنظیم میشود. عوامل تبزا (پیروژنها) موجب پاسخ و عملکرد هیپوتالاموس میشوند. عوامل تبزا میتونند خارجی (همچون مواد سمی چون لیپوپلیساکارید موجود در غشای سلولی باکتریها) یا داخلی (چون سیتوکینهای ترشحشده توسط فاگوسیتها) باشند. برای پایین آوردن تب یا قطع آن از تببُرهایی چون پاراستامول، ایبوپروفن و گاه آسپیرین استفاده میشود. استامینوفن و ناپروکسن هم با تب مرتبط هستند. مکانیسم اثر داروهای ضد تب، جلوگیری یا مختل کردن تولید یا فعالیت آنزیمهای مربوط به سنتز (تولید) پروستاگلاندین است.علاوه بر مصرف دارو، استفاده از لباس یا حولهٔ مرطوب و خنک، پاشویه و حمام با آب ولرم موجب کاهش دمای بدن میشود. این روش برای نوزادان از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که بهتر است از مصرف دارو جلوگیری شود.