واجن
مَهبَل یا واژن یا زِهراه یا زهدانراه یا نیمه، مجرایی به طول چندین سانتیمتر در بخش درونی در دستگاه تناسلی زنانه است که مدخلی به بخش بیرونی دستگاه تناسلی (فَرْج) دارد. مهبل در آمیزش جنسی و زایمان کاربرد دارد.فعالیت جنسی درطی فعالیت جنسی، درصورت تحریک اعصابی که در ورودی واژن (اطراف کلیتوریس) متمرکز هستند، لذت جنسی زنانه به وجود میآید. درطی برانگیختگی جنسی، بهویژه با تحریک کلیتوریس، ماده خودروانکاری ترشح شده از سلولهای دیوارههای مهبل، از اصطکاک ایجادشده در اثر فعالیتهای گوناگون جنسی میکاهد. پژوهشها نشان دادهاند، بخشهایی از کلیتوریس به درون فَرج و مهبل گسترش مییابند. واژن با برانگیختگی، معمولاً بهسرعت تا ۱۰ سانتیمتر دراز میشود، اما میتواند در پاسخ به فشار، به دراز شدن ادامه دهد. هنگامیکه زن کاملاً برانگیخته شد، چادر واژن (²/₃ انتهای واژن) در درازا و پهنا گسترش مییابد، درحالیکه زهدانگردن (cervix) عقب میرود. دیوارههای واژن از چینهای کشسان نرم غشای مخاطی پوست تشکیل شدهاند که با حمایت ماهیچههای لگنی به اندازه آلت تناسلی نر یا جسم دیگر قرارگرفتهدرآن کش میآیند یا جمع میشوند. قطر سوراخ بیرونی آن در حدود ۲ سانتیمتر است. طول آن بین ۹ و ۱۱ سانتیمتر است و تحت زاویهٔ ۷۰ درجه نسبت به افق قرار دارد. درون آن به وسیله مادهای لزج برای تساهل در ورود و خروج آلت تناسلی مردانه لیز و لغزنده میشود. همچنین خون عادت ماهانه از این مجرا خارج میگردد.