کروموزوم y
کروموزوم Y (یا کروموزوم ایگرگ) یکی از دو کروموزومی است که در بیشتر پستانداران از جمله انسان کار تعیین جنسیت را به عهده دارد. در پستانداران، این کروموزوم حاوی ژن SRY است که باعث ایجاد بیضهها میشود. کروموزوم Y در انسان از حدود ۶۰٬۰۰۰٬۰۰۰ جفت باز تشکیل شدهاست. دی ان ای در کروموزوم Y تنها از پدر به پسر منتقل میشود، در نتیجه در واقع میتوان گفت بسیاری از نامهای خانوادگی را ردیابی میکند. تجزیه و تحلیل دی ان ای به همین دلیل در پژوهشهای تاریخچهٔ خانوادهها استفاده میشود.اکثر پستانداران دارای یک جفت کروموزوم جنسی در هر سلول هستند. مردها دارای یک کروموزوم Y و یک کروموزوم ایکس و زنها دارای دو کروموزوم ایکس هستند. در پستانداران، کروموزوم Y حاوی ژن SRY است که باعث رشد و نمو جنین به شکل یک مذکر میشود. کروموزوم Y انسان و پستانداران دیگر ژنهای دیگر مورد نیاز برای تولید اسپرمهای طبیعی را نیز دربردارند.با تفاوت ۳۰٪ بین انسان و شامپانزه، کروموزوم Y یکی از سریعترین قسمتهای تکامل ژنوم انسان است. تا به امروز بیش از ۲۰۰ ژن وابسته به کروموزوم Y مشخص شدهاست