گویتر

غم‌باد یا گواتر (به انگلیسی: goitre)، به معنای هر نوع بزرگ شدگی غیرطبیعی غده تیروئید است. گواتر علل متعددی می‌تواند داشته باشد. از اختلالات عملکردی تا علل ناشناخته در ایجاد آن می‌توانند مطرح باشند. گواتر یکی از بیماری‌های شایع است که به ویژه در نوجوانان (سنین مدرسه) از شیوع بالایی برخوردار است. گواتر در دختران جوان و در افرادی که در ارتفاعات بالا زندگی می‌کنند شایعتر است. گاهی دیده شده‌است میزان شیوع گواتر در خانم‌ها ۸ برابر آقایان است. از نظر عملکردی، گواتر به سه نوع گواتر ساده، کم‌کار و پرکار تقسیم می‌شود. شایع‌ترین نوع گواتر، گواتر ساده است که در این نوع فقط اندازه غده تیروئید بزرگ می‌شود، ولی میزان هورمون‌های تیروئید طبیعی است. لذا علامت چندانی بجز بزرگی غده ندارد. گواتر نوعی hyperplasia است که ناشی از کمبود ید است. علل بروز گواتر: ارث، کمبود ید در مواد غذایی، مصرف بیش از اندازه غذاهایی مانند شلغم، کلم، گل کلم، کاساوا، چغندر، و علل ناشناخته دیگر. گواترها به انواع گوناگونی تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از گواتر فامیلی، گواتر بومی (ساده)، گواتر تک گیر، گواتر چندندولی. گواتر در جلو گردن و در داخل غده تیرویید ایجاد می‌شود. غده تیرویید از دو قطعه تشکیل شده‌است که در جلوی نای و حنجره قرار می‌گیرد. بزرگی خوش‌خیم غده تیرویید که سبب افزایش حجم آن می‌شود و مانند غده بزرگی در زیر گلو و گردن پدیدار می‌شود، گواتر نامیده می‌شود. برخلاف تصورات گذشته که به تورم غده تیروئید «غم باد» اطلاق می‌شد، گواتر هیچ ارتباطی به استرس‌های عاطفی ندارد. علائم گواتر: وجود توده‌ای در ناحیه قدامی گردن که بیمار یا اطرافیان بیمار یا پزشک آن را مشاهده می‌کنند. گاهی سیاهرگهای گردن بزرگتر می‌شود و هرگاه درد ناگهانی و سریع گواتر ایجاد شود یعنی اینکه در گواتر خونریزی ایجاد شده‌است و گاهی نیز هیچ علامتی در فردی که گواتر دارد مشاهده نمی‌شود