اسکیزوفرنی کودکی

معرفی بیماری

اسکیزوفرنی کودکی، نوعی اختلال روانی غیرمعمول اما شدید است که در آن کودک، واقعیت موجود را به شیوه ای غیر عادی توصیف می کند. اسکیزوفرنی، طیف وسیعی از مشکلات تفکر(شناختی)، رفتار یا احساسات را شامل می شود. این وضعیت ممکن است به ترکیبی از توهمات، هذیان گویی ها و تفکرات و رفتارهای ناهنجار منجر شود که توانایی های عملکردی فرزند شما را مختل می کند.

اسکیزوفرنی کودکی در اصل بسیار شبیه اسکیزوفرنی بزرگسالان است، اما در سال های اولیه زندگی اتفاق می افتد و بر رفتار و رشد کودک تأثیرات بسیار عمیق دارد. بروز اختلال اسکیزوفرنی در سنین پایین، چالش های خاصی را در زمینه تشخیص، درمان، آموزش و رشد عاطفی و اجتماعی کودک به وجود می آورد.

اسکیزوفرنی، یک بیماری مزمن و نیازمند درمان مادام العمر است. شناسایی و شروع درمان این بیماری در اسرع وقت، می تواند وضعیت آینده  فرزند شما را به طور قابل ملاحظه ای بهبود بخشد.

علائم و نشانه ها

اسکیزوفرنی طیف وسیعی از مشکلات فکری، رفتاری یا احساسات را درگیر می کند. علائم و نشانه ها ممکن است متفاوت باشند، اما معمولاً شامل توهم دیداری یا شنیداری،گفتار غیر سازمان یافته و اختلالات عملکردی می شود. تاثیرات این بیماری می تواند ناتوان کننده باشد.

علائم اسکیزوفرنی عموماً بین 20 تا 30 سالگی آشکار می شوند. بروز اسکیزوفرنی در کودکان غیرمعمول است، اما این نوع اسکیزوفرنی زودرس معمولا پیش از سن 18 سالگی رخ می دهد و در کودکان کمتر از 13 سال نیز بسیار نادر است.

شدت علائم بیماری و انواع آن، ممکن است با گذشت زمان تغییر کند یا با دوره هایی از بهبودی و پیشرفت همراه باشد. بعضی از علائم نیز همیشه یکسان اند. تشخیص اسکیزوفرنی در مراحل اولیه دشوار است.

علائم و نشانه های اولیه

اولین نشانه های اسکیزوفرنی در کودکان ممکن است شامل مشکلات رشدی از جمله موارد زیر باشد:

• تأخیر رشد زبانی
•  دیر یا به طورغیرعادی سینه خیز رفتن
• دیر راه افتادن
• سایر رفتارهای حرکتی غیر عادی؛ مثل حرکات غیر عادی بازوها (rocking or arm flapping)

همچنین برخی از این علائم و نشانه ها در کودکان مبتلا به اختلالات رشد فراگیر مانند اختلال طیف اوتیسم شایع است. بنابراین رد این اختلالات رشدی اولین قدم در تشخیص است.

علائم در نوجوانان

علائم اسکیزوفرنی در نوجوانان مشابه بزرگسالان است، اما تشخیص بیماری در این گروه سنی ممکن است دشوارتر باشد، چراکه برخی از این علائم ممکن است با علائم رشد طبیعی در سال های نوجوانی مشترک باشند، مثل:

• دوری گزینی از دوستان و خانواده
• اُفت عملکرد تحصیلی
• مشکلات خواب
• تحریک پذیری یا تغییرات خلقی و افسردگی
• کمبود انگیزه
• رفتارهای عجیب
• استفاده از مواد مخدر

در مقایسه با علائم اسکیزوفرنی بزرگسالان، نوجوانان ممکن است:

• کمتر دچار هزیان گویی شوند.
• بیشتر دچار توهمات دیداری (visual hallucinations) شوند.

علائم و نشانه های بعدی

با افزایش سن، علائم و نشانه های معمول تر این اختلال ظاهر می شوند. علائم و نشانه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• توهمات فکری (delusion): باورهای غلطی که بر مبنای واقعیات نیستند. به عنوان مثال، شما فکر می کنید آسیب دیده اید یا مورد آزار و اذیت قرار گرفته اید در حالی که چنین نیست. چیزهایی را به خودتان نسبت می دهید که واقعیت ندارد، مثلا این که توانایی یا شهرت استثنایی دارید، شخص دیگری عاشق و شیفته شما است و یا اینکه یک فاجعه بزرگ در حال رخ دادن است. این حالت در بیشتر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی وجود دارد.
• توهمات دیداری و شنیداری (Hallucinations): به معنی دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود خارجی ندارند. با این حال، برای فرد مبتلا به اسکیزوفرنی، توهم ها قدرت و تأثیر یک تجربه عادی را دارند، به گونه ای که بیمار واقعا چیزی را می بیند یا صدایی را می شنود که هرگز اتفاق نیفتاده است. این توهم می تواند تمام حواس پنجگانه را درگیر کند، اما غالباً شنیدن صدا شایع ترین نوع توهم است.
• تفکر غیر سازمان یافته (Disorganized thinking): معمولا از پریشان گویی بیمار، می توان به ذهن نابسامان او پی برد. این وضعیت ارتباطات موثر فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. پاسخ به سؤالات ممکن است تا حدودی یا کاملاً نامربوط باشد. به ندرت، گفتار ممکن است شامل ادا کردن کلمات بی معنی باشد که قابل درک نیستند و گاهی اوقات به عنوان سالاد کلمه شناخته می شوند.
• رفتار حرکتی بسیار نامنظم یا غیر طبیعی: این مورد ممکن است از چند طریق نشان داده شود، از رفتارهای کودکانه گرفته تا تحریکات (بی قراری های) غیرقابل پیش بینی. رفتار فرد روی یک هدف متمرکز نیست و انجام کارها را دشوار می کند. رفتار می تواند شامل مقاومت در برابر دستورالعمل ها، وضعیت های بدنی نامناسب یا عجیب و غریب، فقدان کامل پاسخ یا حرکت های بی فایده و اضافی باشد.
• علائم منفی: به کاهش یا عدم توانایی عملکرد طبیعی اشاره دارد. به عنوان مثال، فرد ممکن است از بهداشت شخصی غافل شود یا به نظر برسد که کمبود عاطفی دارد. تماس چشمی برقرار نمی کند، حرکاتی در صورت ندارد، به صورت یکنواخت صحبت می کند یا به هنگام صحبت کردن سر و دستانش را تکان نمی دهد. همچنین ممکن است در انجام فعالیت های روزمره دچار بی علاقگی و کاهش انگیزه و توانایی شود، اجتماع گریز شود یا از زندگی لذت نبرد.

تفسیر علائم ممکن است دشوار باشد

هنگامی که اسکیزوفرنی کودکی در اوایل زندگی شروع می شود، ممکن است علائم به تدریج ظاهر شوند. علائم و نشانه های اولیه می تواند آنقدر مبهم باشد که نتوانید تشخیص دهید چه مشکلی پیش آمده است، یا ممکن است آنها را به مراحل رشد و تکامل نسبت دهید.

با گذشت زمان، علائم ممکن است شدیدتر و بارزتر شوند. سرانجام ممکن است کودک شما علائم روان پریشی از جمله توهم، هذیان گویی و مشکل در سازماندهی افکار را بروز دهد. هرچه افکار کودک از هم گسیخته تر می شوند، او از واقعیت دورتر شده (سایکوز یا روان پریشی) و گاهی نیاز به  بستری مکرر در بیمارستان و دارو درمانی خواهد داشت.

چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟

دانستن این که چگونه باید با تغییرات رفتاری مبهم کودک برخورد کنید، دشوار است. ممکن است نتوانید قبول کنید که فرزندتان مبتلا به یک بیماری روانی است. ممکن است معلم فرزندتان یا سایر کارکنان مدرسه در مورد تغییررفتار فرزندتان به شما هشدار دهند.

در شرایط زیر، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید:

• فرزند شما نسبت به خواهر و برادر یا همسن و سالان خود، دارای تاخیرهای رشدی است.
• کارهای عادی روزانه مثل حمام کردن و لباس پوشیدن را انجام ندهد.
• نخواهد با کسی معاشرت کند.
• اُفت عملکرد تحصیلی داشته باشد.
• آداب غذا خوردن عجیبی داشته باشد.
• بیش از اندازه به دیگران مشکوک باشد.
• به نظر دچار کمبود احساسات باشد یا در موقعیت های خاص احساسات نامناسبی از خود نشان دهد.
• نگرش ها و ترس های عجیب داشته باشد.
• رویاهایی که در خواب می بیند یا برنامه های تلویزیونی را با واقعیت اشتباه بگیرد.
• دارای عقاید، رفتار و گفتار عجیب و غریب  باشد.
• دارای رفتار خشونت آمیز یا پرخاشگرانه باشد.

این علائم و نشانه های عمومی، الزاماً به این معنا نیست که کودک شما دچار اسکیزوفرنی کودکی است، بلکه این علائم گاه می تواند نشان دهنده مرحله ای از سایر اختلالات روانی مثل افسردگی یا اضطراب نیز باشد. اگر در مورد رفتار یا پیشرفت فرزند خود نگران هستید، بهتر است که در اسرع وقت به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

افکار و رفتار خودکشی

افکار و رفتارهای خودکشی در بین افراد مبتلا به اسکیزوفرنی رایج است. اگرکودک یا نوجوانی دارید که در معرض خطر اقدام به خودکشی قرار گرفته یا تا کنون اقدام به خودکشی کرده است، لازم است که حتماً فردی در کنار او بماند. در صورتی که دوباره اقدام به این کار کرد، حتما با اورژانس تماس بگیرید.

علت بروز بیماری

مشخص نیست چه چیزی باعث اسکیزوفرنی در دوران کودکی می شود، اما تصور می شود که این بیماری نیز به همان روشی ایجاد می شود که در بزرگسالان رخ می دهد.

محققان معتقدند که ترکیبی از ژنتیک، فعالیت های بیوشیمیایی مغز و عوامل محیطی در ایجاد این اختلال نقش دارد. هنوز مشخص نیست که چرا این بیماری در اوایل زندگی بعضی از افراد شروع می شود.

اختلال در برخی مواد شیمیایی مغزی (که به طور طبیعی وجود دارند)، از جمله انتقال دهنده های عصبی به نام های دوپامین و گلوتامات، ممکن است در اسکیزوفرنی نقش داشته باشد.

مطالعات تصویربرداری مغزی بیانگر تفاوت های ساختاری مغز و سیستم عصبی مرکزی در مبتلایان به اسکیزوفرنی است. اگرچه محققان از اهمیت این تغییرات مطمئن نیستند، اما این موضوع ثابت شده است که اسکیزوفرنی یک بیماری مغزی است.

عوامل خطر

اگرچه علت دقیق بیماری اسکیزوفرنی مشخص نیست، اما به نظر می رسد برخی از عوامل از جمله موارد زیر، می توانند خطر ایجاد یا تحریک اسکیزوفرنی را افزایش دهد:

• داشتن سابقه خانوادگی بیماری اسکیزوفرنی
• افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن، مانند التهاب یا بیماری های خود ایمنی
• بالا بودن سن پدر در هنگام ازدواج
• برخی از عوارض بارداری و زایمان؛ مانند سوء تغذیه یا قرار گرفتن در معرض سموم یا ویروس ها که ممکن است بر رشد مغز جنین تأثیر بگذارد.
• مصرف داروهای روانگردان (سایکواکتیو) در دوران نوجوانی

عوارض و پیامدها

اسکیزوفرنی درمان نیافته دوران کودکی، می تواند منجر به مشکلات شدید عاطفی، رفتاری و سلامتی شود. برخی از این عوارض که ممکن است در کودکی یا بعد از آن رخ دهد، عبارتند از:

• اقدام به خودکشی و یا داشتن افکار خودکشی
• صدمه به خود
• اختلالات اضطرابی، اختلالات هراس و اختلال وسواس فکری (OCD)
• افسردگی
• سوء استفاده از الکل یا سایر داروها از جمله دخانیات
• درگیری های خانوادگی
• عدم توانایی زندگی مستقل، شرکت در مدرسه یا محل کار
• انزوای اجتماعی
• مشکلات بهداشتی و پزشکی
• قربانی شدن
• مشکلات حقوقی، مالی و بی خانمانی
• رفتار پرخاشگرانه، اگرچه غیر معمول است

پیشگیری از بیماری

شناسایی و درمان زودرس این بیماری، باعث شود که علائم بیماری اسکیزوفرنی در کودک قبل از بروز عوارض جدی، کنترل گردد. درمان زودرس همچنین در کمک به محدود کردن دوره های سایکوز (روان پریشی) بسیار مهم است، چرا که بروز این دوره ها می تواند برای کودک و والدین او بسیار ترسناک باشد.

درمان مداوم می تواند به بهبود چشم انداز بلند مدت بیماری فرزندتان کمک کند.

تشخیص بیماری

تشخیص بیماری اسکیزوفرنی در دوران کودکی مستلزم ردِ سایر اختلالات روانی و همچنین سایر علائم ناشی از سوء مصرف مواد، دارو یا بیماری های دیگر است. روند تشخیص این بیماری می تواند شامل موارد زیر باشد:

• معاینات فیزیکی: این معاینات را انجام می دهند تا بتوانند سایر مشکلاتی را که می تواند باعث ایجاد علائم شود، رد کنند. همچنین برای بررسی هرگونه عوارض مرتبط با این بیماری هم لازم است که معاینات فیزیکی انجام شود.
• آزمایشات و غربالگری ها: این موارد می تواند شامل آزمایشاتی باشد که به رد شرایطی با علائم مشابه و غربالگری برای الکل و داروها کمک می کند. پزشک ممکن است تصویربرداری هایی مانند ام آر آی یا سی تی اسکن درخواست کند.
• ارزیابی روانشناختی: شامل مشاهده ظاهر و رفتار، سؤال در مورد افکار، احساسات و الگوهای رفتاری؛ از جمله هرگونه افکار آسیب به خود یا دیگران، ارزیابی توانایی تفکر و عملکرد در یک سطح متناسب با سن، ارزیابی وضعیت خلقی، اضطراب و علائم روانی است. همچنین شامل بحثی در مورد سابقه خانوادگی بیماری و تجربیات شخصی بیمار است.
• معیارهای تشخیصی بیماری اسکیزوفرنی: روان شناس یا روان پزشک، ممکن است از معیارهای موجود در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر شده است، استفاده کند. معیارهای تشخیصی بیماری اسکیزوفرنی در کودکی به طور کلی با اسکیزوفرنی بزرگسالان یکسان است.

فرآیند چالش برانگیز

مسیر تشخیص اسکیزوفرنی در کودکی گاهی می تواند طولانی و چالش برانگیز باشد، چرا که اختلالات دیگری از جمله افسردگی یا اختلال دو قطبی هم می تواند علائم مشابه ایجاد کند.

روانپزشک کودک ممکن است بخواهد شش ماه یا بیشتر بر رفتارهای کودک، ادراک و الگوهای تفکر نظارت داشته باشد. با توجه به اینکه الگوهای فکر، رفتار، علائم و نشانه ها  به مرور زمان واضح تر می شوند، ممکن است تشخیص اسکیزوفرنی واضح تر شود.

در بعضی موارد، روانپزشک ممکن است داروها را قبل از تشخیص قطعی توصیه کند. این امر به ویژه برای علائم پرخاشگری یا «آسیب به خود» از اهمیت ویژه ای برخوردار است. برخی از داروها می توانند به محدود کردن این نوع رفتارها و بهبود خلق و خو کمک کنند.

درمان بیماری

اسکیزوفرنی در کودکان حتی در دوره هایی که به نظر می رسد علائم از بین رفته است، نیاز به درمان مادام العمر دارد. درمان یک چالش ویژه برای کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی است.

تیم درمانی

درمان اسکیزوفرنی کودکی، معمولاً توسط روانپزشک کودک که در معالجه اسکیزوفرنی تجربه کافی دارد هدایت می شود. روش درمانی تیم ممکن است در کلینیک هایی با تخصص درمان اسکیزوفرنی در دسترس باشد.

این تیم درمانی می تواند شامل افراد زیر باشد:

• روانپزشک، روانشناس یا سایر درمانگران
• پرستار روانپزشکی
• مددکار اجتماعی
• اعضای خانواده
• داروساز
• مدیر درمان برای هماهنگی های لازم

گزینه های اصلی درمان

اصلی ترین روش های درمانی اسکیزوفرنی در کودکان عبارتند از:

• دارو درمانی
• روان درمانی
• آموزش مهارت های زندگی
• بستری شدن بیمار در بیمارستان

داروها

بسیاری از داروهای ضد روان پریشی (آنتی سایکوتیک) که در کودکان استفاده می شود، همان مواردی است که برای بزرگسالان مبتلا به اسکیزوفرنی تجویز می شود.

داروهای ضد روان پریشی اغلب در مدیریت علائمی مانند توهم، هذیان، از بین رفتن انگیزه و کمبود احساسات مؤثر هستند.

به طور کلی، هدف از درمان با داروهای ضد روانپریشی، مدیریت مؤثر علائم با کمترین دوز دارویی ممکن است. با گذشت زمان، پزشک فرزند شما ممکن است ترکیبی از داروهای مختلف با دوزهای مختلف را امتحان کند. بسته به علائم موجود، داروهای دیگری نیز ممکن است تجویز شوند؛ مثل داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطراب. ممکن است بعد از شروع دارو، چندین هفته طول بکشد تا بهبود علائم مشاهد شود.

داروهای آنتی سایکوتیک (ضد روان پریشی) نسل دوم

به طور کلی، تجویز داروهای جدید نسل دوم ترجیح دارد، زیرا نسبت به داروهای نسل اول عوارض جانبی کمتری دارند.

با این حال، می توانند باعث افزایش وزن، قند خون، کلسترول بالا و بیماری های قلبی شوند.

نمونه هایی از داروهای ضد سایکوز نسل دوم که توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای معالجه اسکیزوفرنی در نوجوانان 13 سال و بالاتر مورد تایید قرار گرفته اند عبارتند از:

• آریپیپرازول (Abilify)
• اولانزاپین (Zyprexa)
• کوئتیاپین (Seroquel)
• ریسپریدون (Risperdal)

داروی الیپریدون (Paliperidone) با نام تجاری اینوگا (Invega)، توسط FDA برای کودکان بزرگتر از دوازده سال مورد تایید قرار گرفته است.

داروهای آنتی سایکوتیک نسل اول

داروهای نسل اول نیز معمولاً به اندازه آنتی سایکوتیک های نسل دوم در کنترل هذیان و توهم مؤثر هستند. علاوه بر داشتن عوارض جانبی مشابه با داروهای نسل دوم، آنتی سایکوتیک های نسل اول ممکن است دارای عوارض جانبی عصبی مکرر و قابل توجه نیز باشند؛ شامل احتمال بروز یک اختلال حرکتی (tardive dyskinesia) که حتی ممکن است قابل برگشت هم نباشد.

به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی جدی با داروهای ضد روانپریشی نسل اول، اغلب تا زمانی که سایر گزینه های درمانی امتحان نشوند، این داروها  را برای کودکان توصیه نمی کنند.

نمونه هایی از داروهای ضد سایکوز نسل اول که توسط سازمان غذا و دارو برای درمان اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان تأیید شده است، عبارتند از:

• کلرپرومازین (Chlorpromazine) برای کودکان بالای 13 سال
• هالوپریدول (Haloperidol) برای کودکان بالای 3 سال
• پرفنازین (Perphenazine) برای کودکان 12 سال و بالاتر

آنتی سایکوتیک های نسل اول، اغلب ارزان تر از داروهای نسل دوم این گروه می باشند، به ویژه انواع ژنریک (عمومی) که در صورت نیاز به درمان طولانی مدت، می توانند مورد توجه قرار گیرند.

خطرات و عوارض و جانبی داروها

تمام داروهای ضد روانپریشی دارای عوارض جانبی و خطرات جدی و گاه تهدید کننده هستند. این عوارض در کودکان و نوجوانان ممکن است با بزرگسالان یکسان نباشد و بعضی اوقات ممکن است جدی تر باشد. ممکن است کودکان، به ویژه کودکان خردسال، توانایی درک و یا ابراز مشکلاتی را که با مصرف دارو برایشان ایجاد می شود، نداشته باشند.

بهتر است که با پزشک فرزندتان در مورد عوارض جانبی احتمالی و نحوه مدیریت آن صحبت کنید. در مورد مشکلات فرزندتان هوشیار باشید و هر چه سریع تر این عوارض را به پزشک گزارش دهید. پزشک ممکن است بتواند دوز دارو را تنظیم کرده یا داروها را تغییر دهد و عوارض جانبی آنها را محدود کند.

همچنین این داروها ممکن است با مصرف داروهای دیگر نیز تداخل داشته باشند. در مورد تمام مکمل های دارویی که فرزندتان مصرف می کند، از جمله ویتامین ها، مواد معدنی و مکمل های گیاهی، به روان پزشک او اطلاع دهید.

روان درمانی

علاوه بر مصرف دارو، روان درمانی که گاهی اوقات به عنوان شناخت درمانی رفتاری نیز خوانده می شود، می تواند به شما در مدیریت علائم کمک کند و به شما و فرزندتان در مقابله با این اختلال کمک کند. روان درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

• درمان فردی: روان درمانی نیز مانند درمان شناختی رفتاری، به کمک یک روانپزشک ماهر می تواند به کودک شما در آموزش راه های مقابله با استرس و چالش های زندگی روزمره که ناشی از اسکیزوفرنی است، کمک کند. روان کاوی و روان درمانی می تواند باعث کاهش علائم بیماری شده و جهت آموزش مهارت های اجتماعی و دوست یابی و همچنین برای موفقیت در امور تحصیلی به فرزند شما کمک کند. آموزش در مورد این بیماری، به کودک کمک می کند تا شرایط خود را بهتر درک کند، با علائم آن کنار بیاید و به یک برنامه درمانی بپیوندد.
• خانواده درمانی: شما می توانید از درمان هایی که کل خانواده را تحت حمایت و آموزش قرار می دهند، بهره مند شوید. مشارکت اعضای دلسوز خانواده که درکی از اسکیزوفرنی دوران کودکی داشته باشند، می تواند برای کودکانی که با این بیماری سر می کنند، بسیار مفید باشد. خانواده درمانی همچنین می تواند به شما و خانواده تان کمک کند تا ارتباط با فرزندتان را بهبود بخشید، مشکلات را حل کنید و با استرس های مربوط به وضعیت فرزندتان مقابله کنید.

آموزش مهارت های زندگی

برنامه های درمانی که شامل آموزش مهارت های زندگی می باشد، می تواند تا حد امکان به کودک شما کمک کند تا عملکرد مناسب با سن و سال خود را داشته باشد. آموزش این مهارت ها می تواند شامل موارد زیر باشد:

• آموزش مهارت ها و رفتارهای اجتماعی: آموزش مهارتهای اجتماعی، بخش مهمی از برنامه درمانی اسکیزوفرنی کودکی است. کودکان مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب در برقراری روابط  موثر با دیگران و به خصوص در مدرسه  مشکلاتی دارند. آنها ممکن است در انجام امور عادی و روزمره خود مثل حمام کردن یا لباس پوشیدن نیز مشکل داشته باشند.
• توانبخشی شغلی  و اشتغال حمایت شده: هدف از این برنامه ها، کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی جهت آماده سازی، یافتن و حفظ شغل است.

بستری کودک در بیمارستان

در دوره های بحرانی بیماری و هنگام بروز علائم شدید، ممکن است بستری شدن بیمار در بیمارستان ضروری باشد. این امر می تواند به سلامتی و مصونیت فرزند شما کمک کند و این اطمینان را به شما می دهد که او با مراقبت های ویژه، از تغذیه مناسب، خواب کافی و بهداشت مناسب بهره مند خواهد شد. گاهی اوقات، بستری کردن کودک در بیمارستان، امن ترین و بهترین روش برای کنترل سریع علائم او است.

مراجعه روزانه به مراکز درمانی و مراقبت در خانه ممکن است گزینه هایی باشد، اما معمولاً قبل از انتقال به این سطح از مراقبت ها، باید علایم شدید در بیمارستان رفع شود.

سبک زندگی و داروهای خانگی

اگرچه اسکیزوفرنی در دوران کودکی نیاز به درمان تخصصی دارد، اما مشارکت فعال خانواده در مراقبت از فرزند بیمار بسیار مهم است. به کمک روش های زیر، می توانید حداکثر استفاده را از برنامه های درمانی ارائه شده ببرید:

• داروها را طبق دستورالعمل پزشک مصرف کنید: از این امر اطمینان حاصل کنید که کودک شما داروهایش را کاملا طبق تجویز پزشک مصرف می کند. حتی اگر در ظاهر علائم خاصی نداشته باشد. اگر داروها قطع شده یا نامنظم و فقط گاهی اوقات مصرف شوند، ممکن است علائم بیماری بازگردد و این امر کار پزشک را برای آگاهی از تجویز بهترین و ایمن ترین دوز دارویی، دشوار خواهد ساخت.
• قبل از مصرف سایر داروها ابتدا با پزشک مشورت کنید: قبل از اینکه کودک شما داروهای تجویزی پزشک را مصرف کند و یا قبل از مصرف داروهای بدون نسخه مثل ویتامین ها، مواد معدنی، گیاهی و یا مکمل های دیگر، با روان پزشک فرزندتان تماس بگیرید؛ چرا که این داروها ممکن است با داروهای اسکیزوفرنی تداخل داشته باشند.
• به علائم هشدار دهنده توجه کنید: شما یا کودکتان ممکن است مواردی را شناسایی کنید که باعث تحریک ایجاد علائم، عود مجدد بیماری یا جلوگیری از انجام فعالیت های روزانه شود. بهتر است دراین مورد آمادگی لازم را داشته باشید تا در صورت بازگشت علائم بدانید که چه باید بکنید. در صورت مشاهده هرگونه تغییر علائم، با پزشک یا روان درمانگر کودکتان تماس بگیرید تا از بدتر شدن اوضاع جلوگیری کنید.
• فعالیت بدنی و تغذیه سالم کودک را در اولویت قرار دهید: برخی از داروها برای اسکیزوفرنی با خطر افزایش وزن و کلسترول بالا در کودکان همراه هستند. با پزشک فرزند خود همکاری کنید تا یک برنامه غذایی و فعالیت بدنی سالم داشته باشد و به کنترل وزن و بهره مندی از سلامت قلب فرزندتان کمک کنید.
• از مصرف الکل، مواد مخدر و دخانیات خودداری کنید: الکل، مواد مخدر و دخانیات می توانند علائم اسکیزوفرنی را بدتر کرده یا با داروهای ضد روان پریشی مداخله کنند. با کودک خود در مورد اجتناب از مصرف مواد مخدر، الکل و سیگار صحبت کنید. در صورت لزوم، برای مشکل مصرف مواد، به دنبال درمان مناسب باشید.

حمایت و پشتیبانی

مقابله با اسکیزوفرنی در دوران کودکی می تواند چالش برانگیز باشد. داروها می توانند عوارض جانبی ناخواسته ایجاد کنند و شما، فرزندتان و تمام خانواده برای مدیریت این بیماری که نیاز به درمان مادام العمر دارد، دچار چالش شوید.

برای مدیریت و کنترل این بیماری می توانید:

• در مورد این بیماری اطلاعات لازم را کسب کنید: آموزش در مورد اسکیزوفرنی می تواند شما و فرزندتان را توانمند سازد و او را وادار کند تا به برنامه درمانی بپیوندد. آموزش می تواند به دوستان و خانواده کمک کند تا شرایط را بهتر درک کرده و با کودک خود دلسوزانه تر رفتار کنند.
• به یک گروه پشتیبانی بپیوندید: گروه های حمایتی برای افراد مبتلا به اسکیزوفرنی می توانند به شما کمک کنند تا با خانواده های دیگری که با چالش های مشابه مواجه هستند، در ارتباط باشید.
• به دنبال کمک حرفه ای باشید: اگر شما به عنوان والدین یا سرپرست از وضعیت فرزندتان احساس ناراحتی و پریشانی می کنید، می توانید به دنبال کمک از یک روان پزشک باشید.
• روی اهداف خود متمرکز بمانید: مقابله با اسکیزوفرنی در کودکی روندی مداوم است. به عنوان یک خانواده با انگیزه، جهت حفظ اهداف درمانی در کنار فرزندتان باشید.
• روش های سالم برای عبور از این وضعیت: راه های سالم را کشف کنید تا تمام خانواده شما بتوانند از طریق سرگرمی، ورزش و فعالیت های تفریحی، کسب انرژی کرده و ناراحتی های ناشی از این وضعیت را مدیریت کنند.
• زمان هایی را برای خود اختصاص دهید: اگرچه شما نیز به عنوان والدین فرزندی که از این بیماری رنج می برد، مشکلات فراوان خواهید داشت، اما لازم است که فرزندان و والدین هردو برای کنار آمدن با این مشکل و حل آن، زمان های ویژه ای برای خود داشته باشند. بنابراین سعی کنید که فرصت هایی را برای تنهایی های سالم ایجاد کنید.
• برنامه ریزی های آینده را شروع کنید: در مورد کمک های خدمات اجتماعی پرس و جو کنید. بیشتر افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیاز به نوعی حمایت روزانه در زندگی دارند. بسیاری از جوامع برنامه هایی برای کمک به افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با مشاغل، مسکن ارزان قیمت، حمل و نقل، گروه های خودیاری، سایر فعالیت های روزانه و شرایط بحرانی دارند.

آمادگی برای ملاقات با پزشک

احتمالاً در ابتدا با دیدن پزشک متخصص اطفال یا پزشک خانواده خود شروع به گفتن مشکلات فرزندتان می کنید. در بعضی موارد ، ممکن است شما فوراً به یک متخصص، مثل متخصص روانپزشک کودکان و یا روانپزشکان و روانشناسان دیگرارجاع داده شوید.

در موارد نادری که جان فرزندتان در خطر است، ممکن است کودک شما نیاز به یک ارزیابی اورژانسی داشته باشد و یا نیازمند بستری در یک بیمارستان تخصصی روانپزشکی اطفال و نوجوانان باشد.

آنچه شما می توانید انجام دهید

قبل از ملاقات با پزشک، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:

• تمام علائمی که مشاهده کرده اید؛ از جمله این که این علائم کی شروع شده و چگونه با گذشت زمان تغییر کرده اند. نمونه های خاصی از این علائم را نزد پزشک ذکر کنید.  
• اصلی ترین اطلاعات شخصی، از جمله استرس های اساسی یا تغییرات اخیر زندگی که ممکن است روی فرزند شما تأثیر بگذارد.
• سایر بیماری ها، از جمله اختلالات روانی که فرزندتان دارد.
• تمام داروها، ویتامین ها، داروهای گیاهی و یا مکمل های دیگری که کودک شما مصرف می کند به همراه دوز مصرفی آنها.

سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید

لیستی تهیه کنید از سؤالاتی که باید از روان پزشک کودکتان بپرسید:

• چه عاملی باعث ایجاد علائم یا وضعیت فرزند من شده است؟
• علل احتمالی دیگر چیست؟
• فرزند من به چه نوع تست ها و آزمایشاتی نیاز دارد؟
• آیا این وضعیت موقت است یا دائمی؟
• تشخیص بیماری اسکیزوفرنی در کودکی، چگونه می تواند بر زندگی فرزند من تأثیر بگذارد؟
• بهترین روش درمانی چیست؟
• نیاز به مراجعه به چه متخصصانی  وجود دارد؟
• چه افراد دیگری در مراقبت از فرزند من شرکت خواهند کرد؟
• آیا بروشور یا مطالبی وجود دارد که بتوانم برای اطلاعات بیشتر درباره این بیماری داشته باشم؟
• جهت کسب اطلاعات بیشتر، چه وب سایت هایی را پیشنهاد می کنید؟
• هنگام ملاقات با پزشک، از پرسیدن هیچ سؤال دیگری دریغ نکنید.

از روانپزشک کودکتان چه انتظاری دارید؟

پزشک در این شرایط، احتمالاً از شما و فرزندتان سؤالاتی خواهد پرسید. پیش بینی برخی از این سؤالات باعث می شود بحث موفقی داشته باشید.

سوالات زیر، از جمله مواردی هستند که پزشک از شما خواهد پرسید:

• علائم کودکتان از چه موقع شروع شده است؟
• آیا این علائم مداوم هستند یا گاه به گاه؟
• شدت علائم چقدر است؟
• چه چیزهایی به نظرتان علائم بیماری را بهتر می کنند؟
• چه عواملی ممکن است علائم کودکتان را بدتر کنند؟
• تاثیر این علائم بر زندگی روزمره فرزندتان چگونه است؟  
• آیا در اقوام و بستگان خود، سابقه ابتلا به اسکیزوفرنی یا سایر بیماری های روانی وجود دارد؟
• آیا فرزند شما تا به حال متحمل آسیب های جسمی یا عاطفی شده است؟
• آیا علائم این بیماری می تواند مربوط به تغییرات عمده یا عوامل استرس زا در خانواده یا محیط اجتماعی باشد؟
• آیا درهمان زمان شروع علائم ، علائم پزشکی دیگری مانند سردرد، حالت تهوع ، لرزش یا تب وجود داشته است؟
• کودک شما چه داروهایی از جمله گیاهان دارویی، ویتامین ها و سایر مکمل ها مصرف می کند؟

مرجع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/childhood-schizophrenia/symptoms-causes/syc-20354483