بررسی مایع نخاعی
نمونه گیری مایع نخاعی یک آزمایش است که طی آن مایع مغزی نخاعی را برای آزمایش با سرنگ می گیرند تا برخی بیماری ها مثل مننژیت را تشخیص دهند. برای این آزمایش اکثرا روی تختی می خوابند و زانوهایشان را بغل می کنند. سپس به بخش مورد نظر بی حسی زده و بعد با سوزن کارشان را انجام می دهند.
نمونه گیری مایع نخاعی چیست؟
نمونه گیری مایع نخاعی (که گاهی بذل کردن مایع نخاعی) نیز گفته میشود رویه ای است که در طی آن نمونه ای از مایع مغزی نخاعی (CSF ) برای آزمایش گرفته می شود. CSF مایعی است که مغز (مغز پیشین) و نخاع را احاطه کرده است. از این آزمایش عموما برای تشخیص مننژیت (عفونت پرده های مغز -ساختاری که مغز و نخاع را احاطه کرده است) استفاده میشود.
از آن همچنین برای کمک به تشخیص برخی شرایط دیگر مغز و نخاع استفاده می شود.
نمونه گیری مایع نخاعی چگونه انجام میشود؟
در اغلب موارد نمونه گیری مایع نخاعی به صورت اضطراری برای شناسایی سریع مننژیت صورت می گیرد. در برخی موارد نیز به صورت سرپایی برای دلایل دیگر انجام میشود.
معمولا بر روی تختی به بغل می خوابید و زانوهایتان را در سینه جمع می کنید. گاهی هم در حالی که نشسته اید و به جلو بر روی بالشتی خم شده اید این کار انجام می گیرد و پزشک منطقه پایین پشت را با مواد ضدعفونی کننده تمیز می کند. سپس در محل در قسمت کوچکی از پوست در فضای بین دو مهره پایینی (ستون فقرات) کمی ماده بی حسی تزریق میشود. در ابتدا کمی سوزش دارد اما بعدا پوست را بی حس می سازد.سپس دکتر سوزن را وارد پوست و بافتهای بین دو مهره در فضای اطراف نخاع که با CSF پر شده است می کند. چون پوست با مواد بی حسی موضعی بی حس شده است، اغلب افراد احساس درد نمی کنند اما با داخل شدنسوزن ممکن است احساس فشار نمایند. با این وجود، برخی احساس درد در پشت و یا در پا در زمان ورود سوزن به داخل دارند.
کمی از مایع توسط سوزن گرفته میشود و در مکانی استریل جمع آوری میشود. اگر احتمال مننژیت باشد نمونه بهآزمایشگاه فرستاده میشود تا باکتری زیر میکروسکوپ بررسی شود. همچنین این مایع کشت داده می شود تا ببینند آیا باکتری رشد می کند و از چه نوعی هستند. این مایع همچنین اگر لازم باشد برای پروتئین، قند و دیگر مواد شیمیایی آزمایش می شود. گاهی پزشک فشار مایع را نیز ارزیابی می کند.سوزن معمولا حدودا یک تا دو دقیقه داخل بدن است. به محض جمع آوری میزان مایع مورد نیاز، سوزن بیرون کشیده میشود و یک مشمع چسب دار در محل ورود سوزن قرار داده میشود.